Voor wie een romantisch idee van de onschuld van het anarchisme heeft, hierbij een inkijkje in de vrouwenhaat van Proudhon, dit icoon van het anarchisme.
Jenny d’Héricourt versus Pierre-Joseph Proudhon
Proudhon over de vrouw:
“Haar primitieve en openhartige aard, van buiten aantrekkelijk, kwestbaar innerlijk, werd gemaakt voor de plichten en deugden in de huishouding, voor het huwelijk en het moederschap.” Charles-Augustin Sainte-Beuve, P.-J. Proudhon. Sa vie et sa correspondance, 1838-1848, Paris, Michel Lévy Frères et Librairie Nouvelle, 1873, p. 103.
“De verschillen tussen man en vrouw zijn van dezelfde aard als die verschil tussen dierenrassen. We applaudisseren niet voor wat men nu emancipatie van vrouwen noemt, indien het tot zo’n uiterste zou komen, dan zou ik geneigd zijn de vrouw op te sluiten.” P.-J. Proudhon, Qu’est-ce que la propriété ? ou Recherche sur le principe du Droit et de Gouvernement, Paris, Brocard, 1840, note 1 p. 204.
“Wat mij betreft, hoe meer ik er over nadenk , hoe minder ik me een andere bestemming van de vrouwen kan voorstellen dan in het gezin en het huishouden. Minnares of huishoudster (huis-houdster, zeg ik, niet bediende). Ik zie daarin geen middenweg.” P.-J. Proudhon, Système des contradictions économiques ou Philosophie de la misère, t. II, Paris, Garnier, éd. 1850, p. 191.
“Gevallen waarin de man zijn vrouw kan doden, volgens de strengheid van vaderlijke gerechtigheid: 1. overspel; 2. ontucht; 3. verraad; 4. dronkenschap en losbandigheid; 5. verkwisting en diefstal; 6. gebrek aan onderdanigheid aan de man uit halsstarrigheid, heerszucht of minachting.” P.-J. Proudhon, La Pornocratie ou Les femmes dans les temps modernes, Paris, Lacroix et Cie, 1875, p. 203.
In latere uitgaven van de Pornocratie is dit schokkende citaat vaak weggelaten of beperkt weergegeven.
Proudhon hield zijn leven lang vast aan vrouwenhaat.
Onder andere Jenny P. d’Héricourt diende hem van repliek:
“U beweert dat de man en vrouw niet echt een gemeenschap vormen. Vertel ons dan wat het huwelijk is, wat is een gemeenschap?
U beweert dat het geslachtverschil tussen man en vrouw dezelfde verschil betreft als dat tussen dierenrassen. Bewijs dan:
- Dat een ras niet in wezen bestaat uit beide geslachten;
- Dat man en vrouw zich afzonderlijk kunnen voortplanten;
- Dat hun gemeenschappelijke voortbrengsel een bastaard of een muilezel is. (…)
Dus open je ogen en droom minder, mijnheertje en vertel me of ze slechts huisvrouwen of minnaressen zijn, al die nuttige en moedige vrouwen die een eervol leven leiden:
- In de kunsten, literatuur, onderwijs; oprichtsters van vele en bloeiende bedrijven;
- Die handelshuizen leiden;
- Die heel goede financiële deskundigen zijn voorzover velen van hen de fouten verbergen of herstellen die het gevolg zijn van de nalatigheid of de puinhopen die hun echtgenoten hebben aangericht.”
Jenny P. d’Héricourt, “M. Proudhon et la question des Femmes“, Revue phil. et religieuse, t. 6, déc. 1856, p. 10/11.
Alle citaten vertaald uit Luc Nemeth ‘Les mêmes droits….’ Face à la misogynie proudhonienne – Mayenne, jan. 2016.
Onverkorte overname van de vertalingen toegestaan bij vermelding van de bron:
https://arbeidersstemmen.wordpress.com/2016/02/17/anarchistisch-patriarchalisme/
arbeidersstemmen 