Sinds de Eerste Wereldoorlog is het Midden-Oosten het toneel van imperialistische rivaliteit vanwege de olie. Wereldwijd wordt de dominantie van de VS uitgedaagd, niet alleen door Rusland, maar ook door China. Zij willen de macht van de VS ondermijnen door de rol van de dollar in zowel de oliehandel als de internationale handel in het algemeen te verminderen. In de regio zelf heeft Iran het meest geprofiteerd van de fouten van de VS. De vernietiging van Irak door Bush heeft het meest effectieve tegenwicht tegen de Iraanse invloed weggenomen en Iran in staat gesteld zijn invloed uit te breiden naar Irak, Syrië, Libanon en Jemen. Iran is dus een ernstige bedreiging voor Israël en Saoedi-Arabië: de trouwe bondgenoten van Amerika sinds het verval van het Britse imperialisme na de Tweede Wereldoorlog. De VS proberen nu dus Iran te isoleren en zijn invloed in de regio te verzwakken, hetzij door regimewisseling, hetzij door economische wurging. Dit zijn de krachten achter het drama tussen de VS en Iran.
DE MOEILIJKHEDEN VAN HET IRAANSE IMPERIALISME
De VS heeft de achilleshiel van het Iraanse imperialisme geraakt: zijn economie. Het verscheuren van het Joint Comprehensive Plan of Action (JCPOA), dat voorzag in de opheffing van de sancties in ruil voor de vermindering van het Iraanse kernprogramma, was de eerste stap. Nu worden de duimschroeven aangedraaid: De sleutelrol van de dollar in de internationale handel betekent dat Europese bedrijven gedwongen worden om zich te houden aan de Amerikaanse sancties – terwijl ze die wel veroordelen.
Maar de hele wereld wordt getroffen door de kapitalistische economische crisis en het Iraanse imperialisme heeft zijn eigen problemen. Eind 2019 brak er een golf van demonstraties uit in Libanon, Irak en Iran zelf. In al deze landen borrelt onvreden. Libanon wordt geconfronteerd met de ergste economische crisis in zijn geschiedenis. Irak heeft te kampen met langdurige werkloosheid, veel knelpunten en een gebrek aan basisvoorzieningen, terwijl de inflatie in Iran 40 procent bedraagt en er nu 16 miljoen mensen onder de officiële armoedegrens leven. Ondanks het dodental in de honderden, gaan de dagelijkse demonstraties tegen de door Iran gesteunde regering en met scherp schietende milities door.
In Iran zelf heeft het regime de brandstofsubsidies afgeschaft als reactie op de Amerikaanse sancties. Dit leidde tot de grootste protesten tegen het regime in tien jaar tijd. Demonstranten uit alle lagen van de bevolking protesteerden tegen de ongebreidelde corruptie en de belastingvrijstelling van de heersende geestelijkheid.
Vreedzame demonstraties werden gewelddadig toen de Revolutionaire Garde op hen schoot. Werkloze jongeren vielen politieauto’s, banken (eigendom van de Revolutionaire Garde), religieuze en overheidsgebouwen aan. Naar schatting stierven 1500 mensen in de daaropvolgende slachtpartij, hoewel de Revolutionaire Garde de lichamen probeerde te verbergen. De wanhopige situatie van de Iraanse arbeidersklasse blijkt uit haar bereidheid om in opstand te komen tegen een wreed regime en tegen een moorddadige geheime politie die alleen al in 1988 ten minste 7000 mensen heeft vermoord.
De moorden herstelden de orde, maar toen vermoordden de VS de Iraanse generaal Suleimani en enkele Iraakse militieleiders. Dit was een geschenk aan het Iraanse regime, dat onmiddellijk dagen van rouw en nationalistische bijeenkomsten in scène zette toen het lichaam van deze zogenaamde martelaar het land rondtrok. De incompetentie van het regime werd vrijwel onmiddellijk aangetoond door de dood van 50 mensen op de begrafenis van Suleimani en het daaropvolgende neerschieten van vlucht 752 van Ukrainian International Airlines.
De stille waken voor de doden, waarvan de meesten Iraniërs waren, veranderden al snel in een openlijk verzet tegen het regime, dat bijna een week duurde. De slogans, die sinds november vorig jaar in alle bewegingen verschenen, riepen Khameini en de mullahs op om hun koffers te pakken en te vertrekken.
Politiek en economisch gezien staat het regime op de rand van een faillissement. Alleen fysiek geweld houdt het regime bij elkaar in het licht van de verslechterende economische situatie.
De beste hoop blijft, ondanks alle onderdrukking, de arbeidersklasse. Ze hebben laten zien dat ze elk idee verwerpen dat het systeem van binnenuit kan worden veranderd. De stakingen van de Haft Tapeh-werknemers in 2018 met hun oproep tot de heropleving van de shuras of arbeidersraden, die in 1979 verscheen, brachten andere werknemers in beweging, van buschauffeurs tot leraren. Het is veelzeggend dat zij ook een beweging vertegenwoordigden die onafhankelijk is van de kapitalistische partijen.
WAT BETEKENT ANTI-IMPERIALISME?
Hoewel China ondanks de VS nog steeds Iraanse olie koopt, biedt noch China noch Rusland gratis geschenken aan om het regime te redden. Zo wordt de weg vrijgemaakt voor nog meer leed en bloedvergieten.
Zowel de VS als Iran zijn imperialistische mogendheden, ook al is de ene een mondiale macht en de andere een regionale. Arbeiders en revolutionairen kunnen zich met geen van beide identificeren. Wat voor zin heeft het om “handen van Iran” te eisen als de grootste uitbuiter en onderdrukker van de Iraanse arbeidersklasse hun “eigen” regering is? Onze solidariteit is er niet een met regimes, maar met de internationale arbeidersklasse. Het is onze taak om verzet op te bouwen tegen onze eigen heersers, waar we ook zijn. We moeten streven naar een internationale politieke beweging (een partij) die de onafhankelijke strijd van de arbeidersklasse steunt en haar een kompas geeft. Onze solidariteit is dus met de oproep van de Iraanse arbeiders om raden in te stellen. De enige oorlog die wij steunen is de klassestrijd tegen een rottend wereldkapitalisme.
Bron: US/Iran Rivalry: What No War But the Class War Really Means in Aurora No. 50. Aurora is een uitgave van de Communist Workers‘ Organisation, onderdeel van de Internationale Communistische Tendens.
arbeidersstemmen 