Eind maart ontving ontving ik van een kameraad uit Rusland onderstaande oproep, die ik hier in het Nederlands vertaal en voorzie van een antwoord.
Radencommunisme en de linkse partijen
Ik betwijfel ten zeerste of de indeling in rechts en links in de moderne wereld wel van toepassing is. Ik behoor zelf tot een politieke beweging die voortkomt uit de ultra-linkse traditie. Maar het is zo verschillend van de meeste mensen onder de zogenaamde uiterst linksen (eigenlijk zijn ze heel verschillend van elkaar) dat ze nauwelijks “ultra-linksen” kunnen worden genoemd. Ik zal een analogie geven – de alevieten onder de moslims. Alevieten zijn zo verschillend van andere moslims (hun geloof in de heiligheid van het werk , gelijkheid van mannen en vrouwen, en reïncarnatie) dat ze nauwelijks “moslims” zouden moeten worden genoemd.
Mensen die de ideeën van het radencommunisme verdedigen, hebben een even grote afkeer van de USSR en het Westerse kapitalisme, van Hitler en van Stalin. Wij zwijmelen niet over de vergelijking tussen Stalin en Hitler, wij verwerpen het fascisme en het antifascisme en wij zijn niet van plan om het Britse Rijk of de VS te verdedigen. Wij walgen van Chavez en Maduro, Clinton en Trump, het westerse imperialisme en de zogenaamde nationale bevrijdingsbewegingen. Wij zijn tegen alle imperialistische oorlogen en conflicten. Wij verwerpen alles wat het werkende volk verdeelt, inclusief het nationalisme en elk separatisme.
Door loonarbeid te verwerpen, verzetten wij ons tegen alles wat veel ultralinkse partijen steunen: partijen, vakbonden, parlementarisme, staatsplanning. Onze ideeën over de klassenstrijd liggen ten grondslag aan de ontelbare scheidslijnen die de arbeiders worden opgelegd door de staat, zijn religies en zijn spektakels.
We steunen geen linkse identiteitspolitiek en separatistisch feminisme, we zwijgen niet als mensen grappen maken over joden of blondjes en we staan voor gelijkheid van mannen en vrouwen, Arabieren en joden, Duitsers en Polen in de gemeenschappelijke strijd. Met respect voor verschillen en minderheden zijn we er voorstander van om de meerderheid van de bevolking te bevrijden van loonarbeid.
De kern van onze opvattingen is het idee van zelfstandige arbeidersraden die zijn ontstaan tijdens de klassenstrijd van de lagere klassen, tijdens hun verzet en opstanden tegen de ondernemers en de staat. Revolutionaire organisaties worden altijd door de massa’s zelf opgericht in de loop van de sociale strijd, of het nu gaat om de Commune van Parijs in 1871, de Arbeidersraden in Boedapest in 1956, de Arbeidersraden in Iran in 1979 of in Irak tijdens de opstand tegen Saddam Hoessein in 1991.
Deze moderne strijd van de arbeiders aan de basis is chaotisch en wordt vaak misleid (zoals de vraag naar een regering bestaande uit onpartijdige deskundigen in Irak en Libanon, of de grondwetshervorming in Chili). Toch komen er in de 21e eeuw om de 5 à 10 jaar gigantische golven van klassenverzet op, van Chili tot Irak, van de stakingen in Italië tot de opstand op het Tahrirplein in Caïro. Geen enkele epidemie en geen enkele repressie zal deze wereldwijde beweging tegen het moderne turbokapitalisme kunnen verhinderen. Het bedrijfsleven zelf heeft enorme productie- en informatienetwerken gecreëerd die de planeet hebben overspoeld, en nu is het verzet ook mondiaal geworden.
Op termijn zal de massa de nodige ervaring opdoen en in staat zijn te creëren dat Anton Pannekoek een “partij” noemt (maar het zou beter zijn om het een revolutionaire minderheid te noemen zoals de Duitse KAPD of AAUD-E of de radicale anarcho-communisten “Vrienden van Durruti” in Spanje). Deze kern is niet een bureaucratie die de massa’s commandeert, noch een kracht die de macht wil grijpen. Dit is de initiatiefnemer van protesten, de generator van bepaalde ideeën en praktijken, de actieve kern van de arbeidersklasse, die stakingen en protesten initieert en de oprichting van raden voorbereidt.
Het is echter niet de partij, maar het zijn de zelfstandige arbeidersvergaderingen zelf (en de raden die strikt gecontroleerd worden door deze reguliere vergaderingen) die hun macht zullen vestigen en controle zullen krijgen over alle gebieden van het openbare leven.
We zouden dit proces kunnen versnellen door een internationaal netwerk van activisten, demonstranten, publicisten, enz. op te zetten, dat een vertaler en distributeur van deze ideeën in onze landen zou kunnen worden. Vandaag de dag proberen de autoriteiten verschillende staten te blokkeren. Ons doel is een internationaal netwerk te creëren om een menselijk universum zonder grenzen, zonder zakenmensen, zonder ambtenaren, zonder armoede op te bouwen.
Antwoord van F.C.
Beste kameraad,
Bedankt voor je bericht, en meteen mijn verontschuldigingen dat ik zo laat reageer. Zoals ik je eerder heb laten weten, had ik je oproep voorgelegd aan een niet nader te noemen radencommunistisch georiënteerd blad met een groter bereik dan mijn blogs, met de bedoeling om je te antwoorden bij publicatie aldaar te antwoorden. Helaas is dat niet gelukt. Daarom antwoord ik je nu in eerste instantie via mijn Nederlandse blog Arbeidersstemmen.
Het voorstel voor het vormen van een internationaal netwerk ter vertaling en verspreiding van radencommunistische ideeën, spreekt me wel aan. Het komt ook overeen met het werk van publicatie en vertaling van internationalistische artikelen dat ik nu bijna vijf jaar uitvoer via blogs in het Nederlands, Duits en in beperkte mate in het Engels. Ik verspreid echter niet alleen teksten met een radencommunistische achtergrond, zoals jij van plan lijkt te zijn, al kan ik me daarin vergissen. Op de eerste plaats verschijnt er niet zoveel op radencommunistische gebied omdat de stroming van de Duitse en Hollandse Communistische Linkerzijde in de loop van de jaren 1930 tot 1970 is uitgestorven. Wat zich tegenwoordig radencommunistisch noemt, beroept zich op verschillende en vaak tegengestelde tendenzen binnen de Duitse en Hollandse Linkerzijde, en staat onverschillig of zelfs vijandig ten opzichte van elkaar.
Een veel belangrijkere reden tot een bredere oriëntatie, is dat de communistische linkerzijdes zich op verschillende wijze verzetten tegen de verburgerlijking van de communistische partijen en van de Communistische Internationale en andere lessen hebben betrokken uit de revolutionaire bewegingen van 1917-1923 en hun neergang. Waar binnen de Duitse Linkerzijde meningsverschillen bestonden ten aanzien van de noodzaak van de partij, bestaan binnen de Linkerzijdes als geheel verschillen van mening over taak en functie van de partij. Ik deel in grote lijnen je standpunt in deze, voorzover je verwijst naar een standpunt van Pannekoek. Ik ben het met name niet eens met de partijopvatting binnen een deel van de Italiaanse Communistische Linkerzijde dat terugvalt op Lenin, wat neerkomt op het idee dat de partij als minderheidsorganisatie de bewustwording en machtsuitoefening van de arbeidersmassa’s kan vervangen. Het mag duidelijk zijn dat dit niet slechts een van vele meningsverschillen is, maar dat dit ook het functioneren van revolutionaire minderheden en hun onderlinge discussie en samenwerking enorm belemmert.
Dat verhindert niet dat degenen die er ‘partij-opvattingen’ op na houden, interessante analyses kunnen maken van de actualiteit bijvoorbeeld de interimperialistische spanningen, van de economische crisis, van de huidige virus-epidemie en van de klassenstrijd. Deze analyses van de actualiteit plaats ik dan ook regelmatig. Ik meen zelfs te zien dat deze ‘partij-aanhangers’ die in meer historische kwesties zich opstellen als starre doctrinairen, in de huidige situatie van crisis, oorlog en klassenstrijd meer zich meer flexibel opstellen dan in een vorige periode. Het is dus mogelijk dat de werkelijkheid van de klassenstrijd aanzet tot een verheldering van standpunten, tot meer eensgezinde opvattingen en gezamenlijk optreden. Daarom dring ik er bij jou, en de mensen om je heen, op aan om jullie belangstelling te verbreden tot het gehele linkscommunistische milieu en zelfs tot proletarisch internationalistische standpunten met andere historische wortels, of zelfs het ontbreken daarvan.
Vooralsnog zijn de onderlinge contacten tussen individuen en groepen uiterst beperkt door het heersende sektarisme waarin ieder probeert de ‘eigen’ ideeën, activiteiten en organisatie te beschermen. Discussie is vrijwel afwezig. Samenwerking op basis van gelijkwaardigheid, zelfs op het meest elementaire niveau, ontbreekt. Het is hoopgevend dat je met je voorstel deze situatie probeert te doorbreken. Ik stel voor dat we – om te beginnen – per mail een regelmatige uitwisseling tot stand brengen van hyperlinks naar internationalistische actuele teksten die ons interessant lijken, commentaren daarop en plannen tot vertaling en herpublicatie.
Tot slot enkele woorden over het begin van de tekst, waarin je zowel links als rechts veroordeelt. Je doelt daarmee op de linker- en rechtervleugels van de burgerlijke politiek, waarbij de arbeidersklasse geen enkel belang heeft. Dat wil echter niet zeggen dat we onverschillig staan tegenover de verschillen tussen links en rechts en wat deze betekenen voor het proletariaat. Trump en Clinton, om maar wat te noemen, hebben brengen verschillende thema’s naar voren om de arbeiders te misleiden. Wat in het linkscommunisme ‘ultralinks’ wordt genoemd, heeft betrekking op de ‘radicale’ randjes van burgerlijk links, de socialistische of sociaal-democratische en de ‘communistische’ partijen. We hebben het dan globaal over maoïsme, trotskisme en het (‘officiële’) anarchisme, voor zover zij net als ‘links’ deelnamen en deelnemen aan de interimperialistische oorlog. Je zegt dat je deze “nauwelijks ultra-linksen kunnen worden genoemd”. We moeten echter duidelijk zijn: deelname aan, propaganda voor de imperialistische oorlog maakt een politieke stroming tot burgerlijk, en op dit snijvlak ligt de grens tussen burgerlijke en proletarische politiek, en niet op dat van de verschillen in opvatting over de partij binnen het proletarisch-internationalistische milieu. Deze kwestie van de partij zal naar mijn overtuiging verhelderd worden door de massale activiteit en het massale bewustzijn dat de breedst mogelijk arbeidersmassa’s kunnen ontwikkelen in de periode die voor ons ligt. Dan zal blijken dat de ‘leidende’ rol van de partij een geheel andere inhoud moet hebben dan wat men zich daaronder voorstelde in de periode van neergang van arbeidersstrijd na 1917-1923.
Met internationalistische groet,
Fredo Corvo, 22-4-2020
arbeidersstemmen 
[…] that started The Internationalist and those that more or less followed Michael Shraibman’s “Call from Russia” went different ways. They clashed in the most unclear way in the Facebook group Council […]
LikeLike