Europa en de spookoorlog rond de Oekraïne

Door Emancipation, 29-1-2022

De permanente manoeuvres maken deel uit van de “spookoorlog” die wij momenteel meemaken.

Oekraïense soldaten met Grad raketwerpers.

Hoe gespannener de situatie met Rusland, terwijl de VS probeert zijn hegemonie over Europa duidelijk te maken, hoe meer Frankrijk en Duitsland tegen de VS reageren… en hoe meer de breuklijnen binnen de EU zelf tussen de Frans-Duitse kern en de landen die dichter bij Washington staan uit elkaar beginnen te lopen. Het echte slagveld in de “spookoorlog” van deze weken is de EU, die het doelwit is van de dubbele aanval van Poetin en Biden.

Dit artikel is oorspronkelijk in het Spaans gepubliceerd op 25 januari

Inhoudsopgave

De spookoorlog is een gevaarlijk spel van “dramatiseringen”

De nieuwe Amerikaanse strategie …

…ondermijnt de EU door haar tegenstrijdigheden bloot te leggen

De strategie van Rusland

De strategie van Frankrijk en Duitsland

Kunnen wij er zeker van zijn dat het conflict nu zal afnemen ?

De spookoorlog is een gevaarlijk spel van “dramatiseringen”

De VS konden niet nalaten AUKUS, bondgenootschap van Australië, het VK en de VS, in de crisis met Rusland te betrekken. Het gekozen moment was deze week [van 25 januari; vertaler]. De zet bestond uit een gecoördineerde quasi-evacuatie van de ambassades van de drie landen.

Onmiddellijk daarvoor hadden de Britten geprobeerd hun aanwezigheid te laten blijken door inlichtingenrapporten naar buiten te brengen waarin Rusland van de poging werd beschuldigd een bevriende regering in Oekraïne te installeren. Het Russische Ministerie van Buitenlandse Zaken deed deze berichten af als “desinformatie”, maar de “Europese partners” erkenden de ontvangst ervan niet eens, kennelijk vastbesloten om de Britten in deze crisis onzichtbaar te maken.

In feite is de reactie van de EU op de evacuaties van de AUKUS-ambassades beperkt gebleven tot de VS, zonder rekening te houden met Australië en Groot-Brittannië. En die reactie was ook niet bepaald hartelijk. Borrell’s oproep tot kalmte was vooral verwijtend en uitdagend. Een verwijt voor het “dramatiseren” en verergeren van de situatie zonder goede reden door Kiev het gevoel te geven dat het in de steek gelaten wordt. Hij daagde Blinken openlijk uit om “ons een reden te geven die deze stap rechtvaardigt”.

Tot verdriet van Brussel kondigde het Duitse ministerie van Buitenlandse Zaken enkele uren geleden [op 25 jan.; vertaler] echter aan dat het zijn niet-essentiële personeel uit Oekraïne zou terugtrekken. Duitsland zwicht opnieuw voor de druk van Washington, dat het ervan beschuldigt “de zwakke schakel in de NAVO” te zijn. Een nieuw gebaar na het gedwongen ontslag van de bevelvoerende admiraal van de Duitse marine, die op een evenement had verklaard wat nog steeds het Duitse standpunt is, namelijk dat het Amerikaanse verhaal dat Rusland Oekraïne wil binnenvallen “onzin” is.

De nieuwe Amerikaanse strategie …

Zoals we voorspelden, verandert Biden zijn strategie in deze crisis, hij versnelt en escaleert de crisis om politieke ruimte binnen de VS terug te winnen. Hij wil kracht tonen om het leiderschap tegen de Republikeinen terug te winnen door troepen te verplaatsen en Poetin te dwingen tot iets dat kan worden voorgesteld als een nederlaag als gevolg van een “sterk presidentschap”.

De inzet van duizenden extra Amerikaanse troepen op de oostflank van de NAVO, waartoe ook Estland, Letland en Litouwen behoren, is precies het scenario dat Poetin heeft willen vermijden nu hij de westerse militaire alliantie steeds dichter bij Ruslands eigen grens heeft zien komen, aldus ambtenaren van de regering-Biden. […]
Rep. Michael McCaul van Texas, de top Republikein in de Commissie Buitenlandse Zaken, zei zondag dat de VS meer manoeuvres in die NAVO naties moest uitvoeren. “We hebben gezamenlijke oefeningen nodig in Polen, de Baltische staten, Roemenië, Bulgarije, om Poetin te laten zien dat we het menen,” zei McCaul op “Face the Nation.” “Op dit moment, ziet hij niet dat we het menen.”
Bron: Biden overweegt inzet van duizenden troepen in Oost-Europa en Baltische landen. New York Times.

Op dit moment heeft het Amerikaanse leger 8.500 troepen in hoge staat van paraatheid gebracht, als teken van hun snelle mobilisatie richting Europa. Een paar uur later begonnen cyberaanvallen en de eerste afleveringen van (Touhou genaamd) elektronische oorlogsvoering tegen het Russische leger. Biden trapt het gaspedaal in.

…ondermijnt de EU door haar tegenstrijdigheden bloot te leggen

De laatste stappen van de VS zijn niet amusant voor Parijs of Berlijn. Beiden proberen met steeds meer moeite de “Europese positie” onder controle te houden.

Macron heeft de vermeende invasiedreiging de hele week gebagatelliseerd. In zijn toespraak legt hij de schuld voor de huidige militaire escalatie bij Polen, omdat dat land een “EU-dialoog met Rusland” blokkeert. Maar de poging om te polariseren rond Warschau werkt niet. Het NAVO-communiqué van gisteren had geen andere betekenis dan de Europese hoofdsteden eraan te herinneren dat de Baltische staten, Denemarken en Nederland op eigen houtje handelen en dat zelfs Spanje voor Blinken had gebogen met een buitensporige toespraak waarin het zich aan de VS aanbood als een “preferentiële bondgenoot”.

De pathetische uitspraak van de Spaanse minister dat het tijd was voor “de vier D’s” (diplomatie, détente, deëscalatie en ‘deterrence’ ofwel afschrikking), alsof deëscalatie van de militaire aanwezigheid en versterking van de afschrikking niet met elkaar in tegenspraak zijn, beschrijft goed de demagogische banaliteit van een deel van de lidstaten die zich tot nu toe bijna automatisch achter Parijs en Berlijn schaarden.

Zijn zorg ligt niet in het Oosten, maar in de handelsoorlog die Trump heeft geopend. Biden heeft immers een tijdelijke schorsing van de tarieven goedgekeurd als een gebaar van goede wil, hij beschouwde deze niet als beëindigd. Het hoofdartikel van El Pais, het journalistieke alter ego van de regering Sánchez, waarin Macron wordt gezegd dat “er geen tijd is” voor een Europees antwoord of een eigen dialoog met Rusland, onthult het gebrek aan echte belangstelling van de Spaanse bourgeoisie voor wat er ook gebeurt in Oekraïne en haar verlangen om er “tegen elke prijs iets uit te halen”.

In het Oosten daarentegen is de situatie omgekeerd. De Baltische landen, Bulgarije en Roemenië hebben in Denemarken en Nederland – de continentale bourgeoisieen die van oudsher het nauwst verbonden zijn met het Anglo-Amerikaanse kapitaal – een spil gevonden waarop de terughoudendheid van Duitsland, Italië, Finland en Frankrijk kan worden teruggedrongen. De Franse pers klaagde dat het anti-Russische oorlogsblok “in werkelijkheid alleen op de VS is aangewezen, en niet kan rekenen op de EU, om zijn veiligheid te garanderen”.

In werkelijkheid spelen de Baltische bourgeoisie, waarvan de etnische staten buiten de EU economisch niet levensvatbaar zouden zijn, hun eigen spel. In plaats van een invasie van Oekraïne te voorkomen, is het in hun belang dat de spanning met Rusland de basis wordt van het buitenlands beleid van de EU.

De permanente angst van de baltische bourgeoisie is dat de EU – omdat die van Russische energie afhankelijk is, of omdat deze op zijn minst op goede voet met Moskou wil staan – de EU zal besluiten dat de beste manier om de ambities van de Baltische staten ten opzichte van Rusland een halt toe te roepen is de grote Russischtalige minderheden in deze landen (meer dan 30% in Letland, 34% in Estland) niet langer onzichtbaar te maken en hen een nationaliteit te geven die hun regeringen hen ontzeggen vanwege hun etnische opvatting van de staat. De meesten van hen, kleinkinderen en achterkleinkinderen van arbeiders uit andere delen van de voormalige USSR, zijn wettelijk nog steeds “niet-burgers” en dus statenloos.

Maar het is duidelijk dat noch Duitsland noch de EU hen tevreden kan of wil stellen door de economische betrekkingen met Rusland te verbreken, zelfs niet op lange termijn. Het doel zou eerder het tegenovergestelde zijn: Rusland op een dag winnen voor de invloedssfeer van het Duitse kapitaal.

Voorlopig zijn de Duitse rode lijnen duidelijk. Dit weekend (van 29/30 jan.; vertaler) nog riep Scholz opnieuw op tot “voorzichtigheid” met het opleggen van sancties, waarbij hij eraan herinnerde dat deze ook de Duitse economie zouden treffen en waarbij hij de toekomst van Nord Stream 2 opnieuw in nevelen hulde.

De strategie van Rusland

Als we naar Russische denktanks zouden luisteren, wordt het ons duidelijk dat in hun ogen het fundamentele probleem in deze crisis de uiteindelijke plaatsing van Amerikaanse kernraketten voor de korte en middellange afstand in de aangrenzende landen is.

Daarom is, zoals wij ook hebben aangegeven, de krachtigste manier voor Rusland om terug te slaan ingeval het niet de garanties krijgt die het van de VS verlangt, niet Oekraïne binnen te vallen, maar te dreigen met de plaatsing van soortgelijke raketten op plaatsen van waaruit zij de VS of hun strategische belangen kunnen bedreigen en manoeuvres uit te voeren in nieuwe “gevoelige gebieden” voor AUKUS of zijn Europese partners.

Wat de eerste optie betreft, kwam vice-minister Ryakov reeds naar buiten met een “ik bevestig noch sluit uit” op de vraag of zij dachten aan een stationering in Venezuela of Cuba, iets dat door Washington werd uitgesloten.

Ernstiger in feite was de aankondiging van marine-oefeningen met zware artillerie 240 km ten zuidwesten van Ierland, voor de wateren van Spanje en Frankrijk in februari aanstaande. De Ierse regering heeft reeds duidelijk gemaakt dat de oefening “niet welkom” is, maar het zou het begin kunnen zijn van een toename van dergelijke manoeuvres als een vorm van druk, niet zozeer op de VS als wel op de “zwakke schakels”.

De strategie van Frankrijk en Duitsland

Op dit moment lijken Frankrijk en Duitsland het opgegeven te hebben dat de EU als zodanig de leidende rol met de VS zal betwisten bij het aanpakken van deze crisis met Rusland. Zij proberen zich, zij het op gecoördineerde wijze, reeds op eigen kracht te doen gelden.

Vertegenwoordigers van beide mogendheden zullen aanstaande woensdag [2 febr.; vertaler] een ontmoeting hebben met de Oekraïners en Russen, het befaamde “Normandië-formaat”. Verwacht wordt dat zij een eerste aanbod zullen doen om een zekere onderhandelingsweg in te slaan. Van zijn kant zal Macron in de komende dagen Poetin ontmoeten om hem een “de-escalatiepad” te tonen.

De realiteit is dat noch Duitsland noch Frankrijk garanties kunnen geven voor de belangrijkste doelstellingen van Rusland – het voorkomen van de plaatsing van NAVO-raketten voor de korte en middellange afstand in Polen, Roemenië of Bulgarije -. De “weg vooruit” bestaat er waarschijnlijk in met Rusland overeenstemming te bereiken over een vermindering van de grondtroepen op korte termijn in ruil voor een schriftelijke garantie van de VS dat de onderhandelingen over het non-proliferatieverdrag inzake INF-raketten in Europa zullen worden heropend.

Kunnen wij er zeker van zijn dat het conflict nu zal afnemen ?

Nee. Zelfs indien de “spookoorlog” zou wegebben en er geen gewapende confrontatie zou uitbreken, zal de daaruit voortvloeiende situatie niet louter een “ommekeer” zijn.

In Europa voorspelt de omvang van de breuklijnen tussen de imperialistische belangen van de verschillende EU-staten een stormachtige tijd en een verdubbelde drang tot herbewapening van de Europese Unie door Frankrijk en Duitsland. En wat belangrijker is, wereldwijd zullen we niet verder van een oorlog verwijderd zijn dan een jaar geleden, maar in een scenario van “normalisering” van regionale escalaties met de directe deelname van de grote mogendheden.

Zolang de heersende klassen niet onmiddellijk de mobilisatie van de arbeiders tegen de oorlog en zijn gevolgen vrezen, kan de “oplossing” van deze crisis alleen maar een nieuwe versnelling van de imperialistische spanningen in de wereld betekenen en gevaarlijke repercussies over de hele wereld opwekken.

Bron: Emancipaton, Europe and the phantom war, 29-2-2022. De aldaar vermelde bronnen zijn niet overgenomen in deze vertaling.

Europa en de spookoorlog rond de Oekraïne

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s