Twee oproepen tot proletarisch internationalisme tegen de oorlog in Oekraïne

– een ongewenst antwoord –

Op 7 april verschenen twee oproepen in die richting, een van de IKS en een van de ICT. We stellen vast dat zowel de ene als de andere verklaring niet het doel dienen dat ze verwoorden. Daarentegen vinden we gezamenlijke discussie over en actie tegen de oorlog noodzakelijk.

1.

“Kameraden van de ICT” presenteren onder de titel ‘No War but the Class War – A Call for Action‘ een 12-tal stellingen over de oorlog in Oekraïne en roepen vervolgens individuaen en groepen op om met hen contact op te nemen “als deze punten een brede samenvatting zijn van waar je staat”. Het opzetten van No War but the Class War-comités zou “het mogelijk maken dat de huidige versplinterde revolutionaire minderheden hun krachten verenigen”.

De stellingen voldoen echter niet aan de vereisten voor een samenwerking voor actie tegen de oorlog, voor klassestrijd tegen de inter-imperialistische oorlog in Oekraïne. Daartoe zou het noodzakelijk zijn om in een aantal punten vast te leggen wat de minimale overeenstemming is die samenwerking van groepen en individuen met de kameraden op dit specifieke punt mogelijk maakt. Daartoe is het voldoende om het eens te zijn over de stellingen 1, 4 en en de eerste drie zinnen van punt 6. In 4 blijft de kwestie China ten onrechte open. ¹

De overige punten onthullen echter wat het werkelijke resultaat van de ICT met deze oproep zal zijn. Omdat de stellingen als geheel een light-versie programma van de ICT vormen, werken ze als een middel om zieltjes te winnen voor de ICT. Behalve de stellingen 1, 4 en een deel van 6, zijn overige punten geheel overbodig voor een gezamenlijke actie om de arbeiders op te roepen terug te vechten tegen de more intense uitbuiting, grotere baanonzekerheid en een verdere neergang van het arbeidersdeel van de welvaart die ze produceren’, evenals tegen de vernietiging van de natuur. De individuen en groepen die het niet eens zijn met de specifieke programmapunten van de ICT, vallen op die manier af voor “No War but the Class War“. Dat is de schadelijke uitwerking van een sectarische houding van de ICT.

Een blik op deze overbodige stellingen onthult een aantal uiterst twijfelachtige, zoniet onjuiste standpunten van de ICT:

• De theorie van Grossmann/Mattick van de tendentieel dalende winstvoet als verklaring van niet alleen de periodieke of conjunctuurcrisis maar ook van een een neergang van de kapitalistische productiewijze sinds 1914. Deze theorie heeft in het verleden geleid en leidt nog steeds tot onderschatting van de mogelijkheden van het kapitalisme om zich staande te houden. (Stelling 2, 3 en 5)
• Samenhangend met deze theorie, de opvatting “Wat het kapitalisme nodig heeft is een massale devaluatie van het kapitaal, die verder gaat dan het afschrijven van bestaande activa, en daarvoor is een veralgemeende oorlog nodig. Deze stuwkracht naar een algemene oorlog…” zou tenslotte “de wereldleider” zo wanhopig maken dat ze massavernietigingswapens gebruiken die de toekosmt van de mensheid bedreigen. De massale vernietiging van kapitaal, zowel van als productiemiddelen als van arbeiders – een feit dat niemand ontkent – wordt door de ICT beschouwd als een bewuste actie van de wereldleiders gebaseerd op … Marx’ economische inzichten.
• Het tweede deel van stelling 6 verlangt geheel overbodig van deelnemers aan anti-oorlogsacties dat zij overtuigde communisten zijn. Dat is alleen een vereiste voor wie zich willen organiseren als communistische minderheid. Ik zal hier verder niet wijzen op de vage formuleringen dat in het communisme “produktie cooperatief is” en dat mensen geven wat ze kunnen en alleen nemen wat ze nodig hebben”.
• Stellingen 7 en verder onthullen de visie van de ICT op de zelforganisatie van de arbeidersklasse en zijn eigen rol daarin. Hier wordt niet ingegaan op de onjuiste opvattingen van de ICT op dit punt, en de daaruit volgende kunstmatige pogingen om op basis van pure wilsinspanningen de basis te leggen voor de Partij, zonder daarmee te beweren de partij of de Internationale in wording te zijn.

De ICT-oproep tot actie is het zoveelste voorbeeld van dit laatste punt. Voluntarisme en absolute prioriteit voor de opbouw van de eigen organisatie, hebben de oorsponkelijke intenties van de voorgangers van de ICT om via discussie en gezamelijke activiteiten met andere groepen de partij voor te bereiden totaal ondergesneeuwd.

2.

De IKS kondigt een Gezamenlijke verklaring van de groepen van de Internationale Kommunistische Linkerzijde over de oorlog in Oekraïne aan als poging van organisaties van “de Kommunistische Linkerzijde” tom te komen tot “een eengemaakte verdediging van de gemeenschappelijke erfenis van de principes van het proletarisch internationalisme, vooral in een tijd van groot gevaar voor de wereldarbeidersklasse” [door ons vertaald uit de Engelse versie]. Een blik op de ondertekenaars van deze gezamenlijk verklaring, laat zien dat alleen al het aantal van deze groepen van de internationale communistische linkerzijde uiterst gering is. Naast de IKS en de IOD (een afsplitsing van Battaglia Comunista, de afdeling in Italië van de ICT), Internationalist Voice en de tot nu toe onbekende publicatie Internationalist Communist Perspective in Zuid-Korea; laatste is onbekend en blijkbaar ook geheim gehouden, zoals gebruikelijk wanneer een sekte aan het bekeringswerk is. Gezien het uiterst beperkte aantal ondertekenaars, is het zonder meer schadelijk dat de oproep niet eens een poging doet om te verwijzen naar andere groepen die zich beroepen op de internationale communistische linkerzijde. Ook hier brengt het heersende sektarisme schade aan.

Aan de andere kant, hebben de smalle basis en de onderlinge verschillen tussen IKS en IOD enkele onbedoelde maar gunstige bijwerkingen. De verklaring is geen light-versie van de programmatische standpunten van de IKS noch van IOD. Typische stokpaardjes van de IKS ontbreken, zoals Luxemburgs theorie van de verzadiging van de markten als verklaring van de crises en van een verondersteld verval van het kapitalisme sinds 1914, en de fase van de decompositie van het kapitalisme. De verklaring biedt daarentegen een geheel aan minimale basisstandpunten voor gezamenlijke acties op basis van wat met name de Italiaanse en de Duits-Hollandse Linkerzijdes bindt op het punt van de interimperialistische oorlog en het proletarisch internationalisme. Het beweerde doel van de joint statement is echter niet om acties tegen de oorlog te organisieren, iets wat de ICT beweert wel te willen. Maar we hebben gezien dat de ICT door zijn manier van optreden alleen wie het met hun programma-light eens zijn om zich heen probeert te verzamelen, en wie het niet met hen eens zijn uit te sluiten van deze veronderstelde acties tegen de oorlog.

De gezamenlijke verklaring bevat ook enkele zwakke punten.

• Waar in de inleidende alineas sprake is van de politieke macht van het proletariaat, en verderop van revolutionaire voorhoede, verwijzen we naar de ervaringen van de Parijse Commune van 1871 en de Arbeidersraden of Sovjets in Rusland 1917 waarvan Marx, Engels, Lenin, Luxemburg en de Comunistische Linkerzijdes algemeen hebben gesteld dat de in de revolutie ontstane massa-organisaties op basis van gekozen en permanent terugroepbare vertegenwoordigers de dictatuur van het proletriaat uitoefenen en niet een minderheidsorganisatie.
• Onder het kopje ‘De oorlogsdoelen …” ontbreekt elke verwijzing naar de rol van China als opkomende economische en militaire wereldmacht en de pogingen tot het vormen van een Chinees-Russich blok.²
• De verklaring spreekt van imperialistische kampen maar verzuimt te specificeren dat alle landen – dus ook Oekraïne en de beide Donbas republieken – inmiddels imperialistisch zijn, in de zin dat zij een politiek voeren die probeert hen te verzekeren van het grootst mogelijk aandeel in de herverdeling van de wereld die het resultaat is van elke oorlog. Elk misbruik van het ‘zelfbeschikkingsrecht der naties’, elke mogelijkheid van ‘nationale oorlogen’, van ‘burgerlijke revoluties’, van ‘nationale bevrijding’ in een situatie van verdeling van de wereld tussen kapitalistische landen dient te worden uitgesloten.

Voor groepen en individuen met publicaties die zich beroepen op de communistische linkerzijde, met name die van Italië, Duitsland en Nederland, blijft de noodzaaak bestaan tot discussie over de achtergronden van de oorlog in Oekraïne en de perspectieven voor het proletariaat. Waar mogelijjk gezamenlijke acties tegen de oorlog op basis van punten van overeenstemming. Daartoe sluiten we ons aan bij een derde oproep, Wat nu? [zie hieronder]

Fredo Corvo, Anibal, 10-4-2022

Noten

1 Terwijl China een zowel kapitalistisch als imperialistisch land is dat de hoofdrol speelt in het Chinees-Russiche blok in wording, waartegen de V.S. als troefkaart Oekraïne inzet. In punt 10 meent de tekst dat de invasie van Oekraïne Rusland al verder in de armen van China heeft geworpen. Dat is nog maar de vraag, en een onderschatting van de politiek van de V.S.

2 De IKS publiceerde op 21 maart een artikel van EG en op 4 april redactioneel artikel waarin zij – zoals altijd onuitgesproken – terugkwam op de eerder onderschatting van de betekenis van China. In zijn artikel van 4 maart was IOD ook betrekkelijk duidelijk ten aanzien van China.

Wat nu?

De oproep van de ICT en de gezamenlijke verklaring, vertonen enkele belangrijke zwakke punten. Omdat de ICT de inhoud van zijn oproep tot toelatingscriterium maakt, valt niet te verwachten dat deze organisatie, of No War But The Class War, een positieve rol kan spelen in een discussie waarin deze punten verhelderd kunnen worden. De gezamenlijke verklaringdoet niets anders dan zichzelf te presenteren als de standpunten van de Linkerzijde. Geen oproep tot actie, geen oproep tot discussie. Elke verwijzing naar andere groepen die zich beroepen op de Communistische Linkerzijde ontbreekt. Dat verhindert niet dat voor groepen en individuen met publicaties die zich beroepen op de Communistische Linkerzijde, met name die van Italë, Duitsland en Nederland, de noodzaaak blijft bestaan tot:

1. Discussie over de achtergronden van de oorlog in Oekraïne en de perspectieven voor het proletariaat.
2. Gezamenlijke acties op basis van een punten van overeenstemming.

De inzet van de onder 1. genoemde discussie is dus niet het ontwikkeling van een programma-light, noch van een volledig programma van een Internationale of Partij. Het tot stand komen daarvan, waarschijnlijk dat van meerdere politieke minderheidsorganisaties, is geheel afhankelijk van een heropleving van het wereldproletariaat dat de aanzetten tot wereldrevolutie in de periode 1917-1923 ten minste benadert, met name doordat een aanzienlijke strijdbare en bewuste minderheid van de klasse zich los maakt van de burgerlijke organisaties en hun reformistische ideologie.

We richten deze oproep aan groepen en personen (zie lijst Bijlage) die in hun publicaties hebben getoond een proletarisch internationalistisch standpunt in te nemen op basis van de standpunten van de Communistische Linkerzijde, met name die van Italië, Duitsland en Nederland. Wij vragen:

1. In hun eigen publicaties met argmenten aan te geven op welke punten ze het eens zijn en op welke punten niet met de proletarisch internationalistische stellingname in andere publicaties.
2. Daarbij geven zij met hyperlinks het adres van de desbetreffende tekst(en), of zij nemen de tekst over in hun eigen publicatie.
3. Aanmelden van recente eigen artikelen tegen de oorlog in Oekraïne bij het voorlopig adres LeftWingCommunism@protonmail.com met vermelding van auteur, titel, datum, hyperlink.
4. De overname in hun eigen publicatie van de lijst in de Bijlage

Een verwijzing naar de binnengekomen recente artikelen tegen de oorlog in Oekraïne wordt opgenomen in Left wing communism en in Forum Inter-rev. Overname van deze verwijzingen, en van de artikelen zelf, eventueel in vertaling, is aanbevolen.

10-4-2022, Anibal, Materia, Fredo Corvo

Bijlage

Publicaties die proletarisch internationalistische standpunt hebben ingenomen tegen de oorlog in Oekraïne op basis van de standpunten van de Communistische Linkerzijde:

• A Free Retrievers’ Digest
• Barbaria
• Circolo Internazionalista “coalizione operaia”
• Communia/Emancipación
• Controversies
• Gondolkodo Autonom Antikvárium and
• De Te Fabula Narratur communist publishing,
• Budapest-Vienna 2022
• ICC
• ICT
• ICP (Florence)
• ICP (El Comunista) of Spain and Venezuela
• ICP (Il Programma)
• ICP (Le Prolétaire)
• Internationalist Communist Perspective (Corea)
• IGCL
• Inter-rev
• IOD
• Internationalist Voice
• Kon-flikt
• La Oveja Negra
• Leftdis Forum
• Matériaux Critiques
• Movaut
• Pantopolis
• Proletarios cabreados

Deze lijst is niet uitputtend. Om verwarrende en tot niets leidende discussie te vermijden, zijn niet opgenomen publicaties die we rekenen tot het anarcho-communisme, anti-partij radencommunisten in de traditie van Rühle, situationisme, communisatie, marxistisch-humanisme.