Duits, Engels, Spaans en Portugees
In The Brooklyn Rail van mei 2022 publiceerde Charles Reeve, die wordt beschouwd als een radencommunist, het artikel “War, Nationalism, and the Collective“. Zoals gewoonlijk heeft Reeve de klassenstrijd vervangen door de strijd van rijk en arm, van ideeën en organisatievormen. Maar nu zien we dat de oorlog in Oekraïne hem doet afglijden naar … bolsjewisme. Wat niet hielp, is dat de meeste artikelen in het Field Notes-gedeelte van de Rail gekenmerkt worden door een journalistieke verteltrant, afgestemd op de “leunstoel”-revolutionairen in het hedendaagse Greenwich Village, kunstenaars en intellectuelen en degenen die er voor door willen gaan.
In hfdst. 1. introduceert Reeve Russische en Oekraïense “oligarchen” om te laten zien dat “nationaliteit” een “handelswaar” is, gebaseerd op een mythe. Hiertegenover stelt Reeve het doel van zijn tekst: “Bewust blijven helpt ons echter een positie in te nemen van waaruit we ons kunnen verzetten tegen onmenselijkheid, helpt ons de domheid en middelmatigheid te identificeren van degenen die ons naar de afgrond slepen.” We zullen zien dat “bewust blijven” bij Reeve betekent dat men vasthoudt aan een “klassenanalyse” die zich beperkt tot de “superrijken” en “armen” en een valse marxistische “warenanalyse” die verhindert een positie in te nemen vanuit de klassebelangen van het proletariaat. Hoewel Reeve zich in hfdst. 2 beroept op Karl Korsch, waar die het begrip geopolitiek bekritiseerde omdat het de oorzaken van oorlog in de kapitalistische klassenmaatschappij verdoezelde, geeft Reeve blijk van een zeer beperkt begrip van ‘klasse’.
Het parafraseren van een Spaanse journalist “dat de Oekraïners niet vochten voor het recht om Louis Vuitton handtassen te dragen, maar voor vrijheid” brengt Reeve slechts tot de volgende persiflage van een klassenanalyse: “zij die vechten en sterven zullen nooit Vuitton-tassen bezitten, en die ‘vrijheid’ zal toebehoren aan hen die niet vechten en die die tassen al bezitten en misschien andere goede dingen van die aard”. Een armzalig wapen van kritiek dat overeenkomt met de oproerige kritiek van de straatstenen door de ramen van luxewinkels op de Parijse Avenue des Champs-Élysées.
De kritiek van Korsch was dat de “geopolitieke” benadering in de plaats kwam van “analyses gebaseerd op de concurrentie tussen kapitalistische krachten en de imperialistische vormen van het systeem”. Terwijl Reeve tegenover de Russische nieuwspraak over de “speciale operatie in Oekraïne” graag onderstreept dat het om een oorlog gaat, is hij heel wat spaarzamer met het woord ‘imperialisme’. Reeve noemt ‘imperialisme’ slechts twee keer. De eerste keer als een term die verdwijnt in de bourgeois ‘geopolitieke’ benadering. De tweede keer om uit te leggen: “Gezien de zwakte van Rusland hebben we niet zozeer te maken met een botsing tussen twee imperialismen als wel met een defensieve strijd van een militaire macht zonder de economische middelen om haar doel te bereiken, de verdediging van haar belangen die bedreigd worden door het westerse kapitalisme.” (Hfdst. 4.) Het is dus niet alleen de ‘geopolitiek’ die het [Russische] imperialisme doet verdwijnen, maar Reeve doet dit ook.
Reeve verklaart trots dat hij nooit Lenin heeft gelezen. Jammer, want dan zou hij weten dat zijn “analyse” dat Rusland niet-imperialistisch (maar louter kapitalistisch) is, gebaseerd is op … Lenin.(1) In noot 10 onthult Reeve dat M. Roberts’ artikel “Ukraine: the Economic Consequences of the War,” The Brooklyn Rail, maart 2022, de bron is van de economische gegevens die Reeve aanhaalt. Misschien is Reeve zich er niet van bewust dat M. Roberts een Trotskist is die, zoals gebruikelijk in elke oorlog, een “onderdrukte natie” zoekt die beschermd moet worden tegen “imperialistische” agressie, een volk dat zucht onder de schuldenlast van het parasitaire bankkapitaal dat door een imperialistisch land wordt opgelegd. In het begin beschrijft Reeve – in navolging van Roberts – Oekraïne op deze manier: “De ene schuld volgde op de andere. In ruil voor zijn hulp – en met zijn leningen – legde het IMF, zoals altijd, een neoliberaal beleid van privatisering en sociale bezuinigingen op. We weten hoe dit werkt: de lonen stagneerden, sociale programma’s en pensioenen werden aangevallen, de openbare diensten – de afbrokkelende erfenis van het oude staatskapitalistische regime [in bolsjevistische taal identiek met arbeidersstaat] – werden ontmanteld, sociale uitgaven werden in een paar jaar met de helft verminderd.” Verderop wordt Rusland beschouwd als de ultieme underdog en waarschijnlijke verliezer, terwijl zowel het Russische als het Oekraïense “volk” de prijs van de oorlog zullen betalen, plus de gevolgen van het neoliberale beleid dat door het IMF is opgelegd.
Wat de klassenstrijd betreft, onthult Reeve zijn oude illusies door te formuleren dat de nederlaag en de ontbinding van de oude arbeidersbeweging, “de crisis van de vertegenwoordiging en de politieke actie, de ruimte van het collectieve gedrag leeg leek te laten. In werkelijkheid echter barstten in de moderne samenlevingen nieuwe bewegingen los, die een ander idee van collectiviteit trachtten te construeren, gebaseerd op werkelijke democratie, autonoom en emancipatoir tegenover het bureaucratisch functioneren van de oude instellingen.” Het ontgaat Reeve misschien dat de nieuwe ultrarechtse krachten die actief waren in de gele hesjes beweging, de anti-vax beweging, en die zich nu voorbereiden om een rol te spelen in de massale protesten tegen de inflatie, gebruik maken van dezelfde holle leuzen. Ontdaan van de klassenbelangen van het proletariaat, ontdaan van de strijd van de arbeiders tegen de gevolgen van de oorlog en dus van de mogelijkheid om de oorzaken van de oorlog aan te pakken: de heersende productieverhoudingen door afschaffing van de loonarbeid. Tegenover dit alles heeft Reeve niets anders te bieden dan het meest duistere “pessimisme”: “Elke oorlog verdringt de tijd en de mogelijkheid van een nieuwe wereld. Oorlog bewijst dat de barbaarse aard van het kapitalisme niet is veranderd. Het is het hoogste stadium van onze machteloosheid. Dit stadium zo ver mogelijk te overstijgen is de enige strijd die ons past.”
F.C., 6-5-2022
Noot
1) F.C., De imperialistische oorlog in de Oekraïne. Van Luxemburg, Pannekoek, Gorter en Lenin tot ‘Radencommunisme’.
Anibal, “Nieuwe bewegingen.” Mythen en muren tegen de proletarische revolutie. Charles Reeve en de ideologische nevelen van “Het collectief.”
Charles Reeve zegt:
“De oude arbeidersbeweging van partijen en vakbonden, verbonden met nationalistische links, altijd opererend binnen de grenzen van de natiestaat zelfs terwijl het kapitalisme globaliseerde, hield vol dat de enige mogelijke vorm van collectieve actie die was die georganiseerd werd door die organisaties, onder de leiding van hun leiders. Hun nederlaag en ontbinding, de crisis van vertegenwoordiging en politieke actie, leken de ruimte voor collectief gedrag leeg te laten. In werkelijkheid zijn er echter in de moderne samenlevingen nieuwe bewegingen ontstaan, die een ander idee van collectiviteit trachten op te bouwen, gebaseerd op echte, autonome en emancipatoire democratie, in tegenstelling tot het bureaucratisch functioneren van de oude instellingen”. https://brooklynrail.org/2022/05/field-notes/War-Nationalism-and-the-Collective
Reeve heeft deze “nieuwe bewegingen” herhaaldelijk gemythologiseerd alsof zij de kiem vormden van een proces van emancipatie van het kapitalisme. In werkelijkheid waren er twee tendensen aan het werk in deze nieuwe bewegingen: de belangen van de gefrustreerde kleinburgerij en ook een corporatistische aanpassing aan de enorme concurrentie in de kapitalistische maatschappij. In typisch “autonomie”-mediajargon werden arbeidersbenaderingen vervangen door sociale… en Negri maakte er een fortuin van…
Feminisme, ecologisme, ont-groei, ruralisme, municipalisme, “een andere wereld is mogelijk”, enz. De extreem-linksen van deze bewegingen gaan mee met heersende ‘flow’, en nemen er aan deel als tendensen die en andere termen zeggen wat een meerderheid van de deelnemers aan dergelijke “bewegingen” doet, termen die daaraan een zogenaamd revolutionair, alternatief karakter toekennen, alsof het een collectief van strijd zou zijn die uiteindelijk de nadelen van de “oude vormen van vertegenwoordiging en bemiddeling van sociale conflicten” zal overwinnen … en soortgelijke woordenkramerij.
De strijd en de proletarische levensomstandigheden vervagen en worden vervangen door interklassisme. Hoogstens, zo wordt ons verteld, zal de tussenkomst van radicale groepen zoals maximalistisch arbeiderisme worden toegevoegd aan feminisme, ecosocialisme, alt-wereld-beweging, enz. Met andere woorden, het is een ideologisch vernisje van het oude links in de corporatieve toren van de kleinburgerij, die worstelt om zich beter te positioneren tegenover de inherente tegenstrijdigheden en uitkomsten van het kapitalisme … en zich in te nestelen in het staatsapparaat.
Reeve heeft veel verdraaid, specifieke kernvragen vermeden, en brengt zijn proza nu omlaag tot het niveau van Roberts en co. door te beweren dat het conflict [in Oekraïne] “van een nieuw type” is en niet imperialistisch…
Voor Michael Roberts “is het niet duidelijk dat China imperialistisch is,” en Rusland zou dat ook niet zijn… Sprekend over de oorlog in Oekraïne, zegt hij dat het geen inter-imperialistisch conflict is… en beweert dat “er nieuwe elementen zijn”… We vinden overeenkomsten met de benadering van Charles Reeve, die van wazig proza houdt.
Zo had hij “het collectief” al tot een soort opkomende kracht gemaakt die de “sociale emancipatie” een impuls zou geven. Iglesias zegt [in Spanje] hetzelfde, in de geest van Podemos … Proletarisch collectief, sociaal interclassistisch, bourgeois? …. ahem! Reeve weet maar al te goed dat dit niets verduidelijkt, maar het is geen kwestie van verduidelijken, maar van het spuien van fraseologie die hem in staat stelt een status te behouden in bepaalde kritische intellectuele, arbeiders- en autonomistische kringen. Hij staat niet alleen in deze opportunistische functie, logisch gekruid met een paar verwijzingen naar “auteurs” als Heine, Marx, enz.
Zie wat hij jaren geleden schreef in “De Pest en de Cholera”:
“Maar we zijn niet in de 14e eeuw van de Zwarte Dood en, althans in Frankrijk, mogen we hopen dat de opstandigheid en het verzet die zich de laatste jaren hebben opgehoopt, gevoed kunnen worden door de nieuwe vormen van solidariteit die tijdens de opsluiting zijn geweven. Het collectief, de enige bron van bevrijdende schepping, zal zijn plaats moeten heroveren, het zal zich moeten verspreiden.
Uit wat we tijdens deze vreemde maanden hebben meegemaakt, komt al een element van hoop naar voren: de ervaring van de gezondheidswerkers. Ook al werken ze in uiterst moeilijke omstandigheden en met beperkte middelen, toch zijn de collectieven van gezondheidswerkers erin geslaagd om, dankzij de politieke keuzes van degenen die zich nu als redders opwerpen, het voortbestaan van de samenleving te verzekeren. Boven hiërarchieën en bureaucratieën hebben zij blijk gegeven van hun vermogen tot organisatie, improvisatie, vernieuwing en uitvinding. Het is aan hen te danken dat de verschrikking zich niet verder heeft verspreid. Deze solidariteit van arbeiderscollectieven heeft ongetwijfeld haar energie geput uit de jarenlange ervaring van de strijd tegen bezuinigingen en besparingen, tegen de vernietiging van hun arbeidsomstandigheden, tegen de roofzuchtige aanval van het privé-kapitalisme. Geconfronteerd met het onrecht van de dood, verenigd door de waarden van solidariteit, hebben de gezondheidswerkers de controle over hun werk teruggenomen, door de controle over hun activiteit terug te winnen, die voorheen in handen was van financiële managers.
Door hun rol zijn deze werknemers zich bewust van hun maatschappelijk nut voor het voortbestaan van de gemeenschap, een bewustzijn dat hun inzet maar ook hun vermogen om terug te vechten versterkt. Zoals we reeds bij andere rampen hebben gezien, is het deze beweging die de basis kan vormen van een ander project voor de toekomst.
We maken de pest door, maar deze onderbroken tijd kan ook de plaats zijn waar we woede cultiveren en accumuleren. De mogelijkheid van de bevestiging ervan zal leven brengen, na de tijd van de aaseters”.
Charles Reeve, De Pest en de Cholera
In deze tekst spreekt hij herhaaldelijk over de kapitalistische maatschappij die op instorten staat, op haar ondergang, met autoritaire tendensen die “ons in een vacuüm achterlaten” en een even ongepaste als dubbelzinnige fraseologie … die zo populair is in bepaalde milieus van de kleinburgerlijke “autonome” intelligentsia.
Autonomen en hun ideologische praatjes
In deze video https://www.youtube.com/watch?v=i_yIIiU_4nQ
wisselen de autonomistische bazen en vrienden van de Virus uitgeverij van mening met Reeve. Veel retorische bluf met weinig verwijzing naar de echte proletarische beweging. Reeve presenteert de permanente tegenstelling in elke revolutie en beweging sinds de Franse revolutie, tussen “autonomie en autoritarisme”, met een libertaire en bevooroordeelde benadering, met veel libertaire radenistische retoriek.
Corsino Vela is zeer bevooroordeeld en wijdt zich aan het ophemelen van vrouwelijke arbeiders, waarmee hij de weg vrijmaakt voor het linkse feminisme. En Rubén Martínez wijdt zich aan het ophemelen van linkse auteurs als Silvia Federici van “the commons”, “het gemeengoed”. Hij staat open voor de libertaire krakers, de huurdersvakbond (CGT, anarcho-syndicalisme voortgekomen uit de CNT die deelneemt aan de wettelijke ondernemingsraden, aan de door de staat verdedigde vakbondsselecties), sectoren van de commons (Podemos in Catalonië), “gemeenschaps”-praktijken, “zelfbeheer van stedelijke eigendommen”, “direct en autonoom” zelfs als “openbare dienst” (d.w.z. met steun van de staat en de kleinburgerij, met steun van de gemeente). Daarom spreekt hij over hoe het mogelijk is om directe democratie te handhaven met staatspraktijken, maar…. “zonder in de staat geïntegreerd te worden” ….
Zie ook: Anibal: In support of one side of imperialist capitalism. Michael Roberts and similar ideologues
arbeidersstemmen 
[…] Englisch, Spanisch, Portugiesisch und Niederländisch […]
LikeLike
[…] Spanish and Portuguese, German, Dutch […]
LikeLike