Is er een alternatief voor Rutte IV?
Staatskapitalisme
Bolsjewisme als alternatief voor zelfgekozen onmacht? 2/2
Enkele gedachten bij “Was tun in Zeiten der Schwäche?”
We hebben in deel 1 gezien dat het artikel “Was tun in Zeiten der Schwäche?” de anti-partij stroming binnen het radencommunisme, samengevat in een viertal opvattingen, terecht verantwoordelijk acht voor het falen van het sozialrevolutionäre milieu in Duitsland om het stadium van losse kringen te boven te komen. Als alternatief stelt “Was tun …” voor te werken in de richting van een massa-partij die de arbeidersklasse zou vertegenwoordigen en die door interne democratie en inzet voor democratisering en communalisering van de staat middels deelname aan de huidige parlementaire politiek een andere weg zou inslaan dan de sociaal-democratische en communistische partijen.
Van mijn kant wees ik op enkele uitspraken in “Was tun …” die het gevaar inhouden dat een dergelijke massapartij in plaats van de massa van de arbeiders de politieke macht zal uitoefenen, en dus over hen zal heersen. Tegenover de anti-partij stroming binnen het radencommunisme waarop zowel vele Sozialrevolutionäre als het artikel zich fixeren, heb ik de partijstroming binnen het radencommunisme als een alternatief naar voren gebracht. De partij wordt hier gezien als een organisatie van een minderheid van de meest bewuste en strijdbare arbeiders die in een heropleving van de proletarische strijd daaraan deelnemen om deze te orienteren op de revolutie en het communisme, zonder zich in plaats te stellen van de klasse. In dit tweede en laatste deel van zal ik nader ingaan op de huidige mogelijkheden, anders dan de voorstellen in “Was tun in Zeiten der Schwäche?”
Lees verder “Bolsjewisme als alternatief voor zelfgekozen onmacht? 2/2 “Bolsjewisme als alternatief voor zelfgekozen onmacht?
Enkele gedachten bij “Was tun in Zeiten der Schwäche?”
In de revolutionaire jaren na de Eerste Wereldoorlog volgden de radencommunisten in Nederland met belangstelling de sociale, economische en politieke ontwikkelingen in het toen meest instabiele land van Europa, het grote buurland Duitsland. De radenbewegingen in beide landen waren nauw met elkaar verbonden door discussies en gezamenlijk organisatorisch werk. Nu is Duitsland in vergelijking met andere Europese staten, het meest stabiel, ook al blijft het niet onaangetast onder druk van allerlei ontwikkelingen. Deze ogenschijnlijke stabiliteit in Duitsland heerst ook in Nederland. Relatieve stabiliteit is blijkbaar niet bevorderlijk voor het bestaan van revolutionair gezinde minderheidsorganisaties. Het radencommunisme is zowel in Nederland als in Duitsland nog slechts een bron van inspiratie, en al lang geen levende beweging meer die in staat zou zijn op grond van actuele analyses een rol te spelen binnen de arbeidersstrijd.
Maar terwijl in het nederlandse taalgebied nog maar enkele radencommunistisch geïnspireerde individuen actief zijn, en dan nog uitsluitend op het Internet, bestaan in het duits meerdere websites van min of meer georganiseerde groepen met ook activiteiten ‘In Real Life’. Maar afgezien van incidentele acties, is van een effectieve deelname aan de arbeidersstrijd is ook in Duitsland geen sprake. Een recent discussieartikel(1) op het Duitse blog Communaut stelt het radencommunisme naast de ‘communisatie’-theorie van Endnotes(2) verantwoordelijk voor de treurige toestand van het milieu in Duitsland dat zich sociaal-revolutionair noemt, of ook wel anti-autoritair-communistisch. De huidige misère zou voornamelijk te wijten zijn aan volgende beginselen van het radencommunisme:
- vertrouwen in de spontaniteit van de arbeidersmassa’s;
- de noodzaak van de revolutionaire minderheid om in tijden van sociale rust te overwinteren in theoretische kringen;
- de crisis van het kapitalisme vormt de gangmaker voor een communistische massabeweging;
- de afwijzing van arbeiderspartijen en vakbonden als contrarevolutionaire instellingen.
Daar tegenover stelt het artikel de opbouw van een ‘oppositionele sociale basis’ binnen het ‘bestaande’, plus de opbouw van een politieke organisatie met een programma.
Lees verder “Bolsjewisme als alternatief voor zelfgekozen onmacht?”G.I.C. Communisme en geestelijke vrijheid (Radencommunisme, 1939)
De opkomst van het fascisme heeft niet alleen de arbeidersbeweging, maar ook brede kringen van de intellectuelen, schrijvers, geleerden, uit het evenwicht gebracht. Het heeft niet alleen alle oppositie gewelddadig onderdrukt en alle arbeidersbeweging vernietigd; het heeft bovendien alle intellect gelijkgeschakeld, elke meningsuiting verboden, die van de officiële afwijkt en alle vrijheid, zo al niet van in stilte denken, dan toch van spreken en schrijven vernietigd. Terwijl de ene geldende leer met alle middelen van bekwame propaganda verbreid en reeds aan de jeugd ingegoten wordt, wordt elke, ook de zwakste uiting van kritiek met beestachtige wreedheden beantwoord.
Lees verder “G.I.C. Communisme en geestelijke vrijheid (Radencommunisme, 1939)”G.I.C. Trotski en het radencommunisme, 3/3
Derde en laatste aflevering van het artikel Trotski en het radencommunisme door de Groep van Internationale Communisten in verschenen in Radencommunisme, augustus en september 1938.
Lees verder “G.I.C. Trotski en het radencommunisme, 3/3”Voorhoede of achterhoede?
Tweede aflevering van het artikel Trotski en het radencommunisme door de Groep van Internationale Communisten in verschenen in Radencommunisme, augustus en september 1938.
Lees verder “Voorhoede of achterhoede?”De staatsgreep van oktober 1917
Zesentwintigste en laatste deel van de eerste Nederlandse vertaling van Willy Huhn: Trotski – de mislukte Stalin
Lees verder “De staatsgreep van oktober 1917”Trotski’s rol in 1905 en 1917
Deel 25 van de eerste Nederlandse vertaling van Willy Huhn: Trotski – de mislukte Stalin
Lees verder “Trotski’s rol in 1905 en 1917”Trotski effent de weg voor Stalin
Deel 24 van de eerste Nederlandse vertaling van Willy Huhn: Trotski – de mislukte Stalin.
Lees verder “Trotski effent de weg voor Stalin”Trotski als opperbevelhebber van het arbeidsleger
Deel 23 van de eerste Nederlandse vertaling van Willy Huhn: Trotski – de mislukte Stalin.
Lees verder “Trotski als opperbevelhebber van het arbeidsleger”Max Hempel /Jan Appel: Het Russische heropbouwprogramma (1926)
Aansluitend bij de serie vertalingen van Huhn’s Trotski, de mislukte Stalin, volgt hier een tot nu toe onbekend artikel van de radencommunist Jan Appel.
Lees verder “Max Hempel /Jan Appel: Het Russische heropbouwprogramma (1926)”Trotski en het oorlogs-‘communisme’
Deel 22 van de eerste Nederlandse vertaling van Willy Huhn: Trotski – de mislukte Stalin.
Trotski’s Bonapartisme 1918 tot 1923
Deel 21 van de eerste Nederlandse vertaling van Willy Huhn: Trotski – de mislukte Stalin.
Hfdst. 3
Het klassekarakter van de Sowjet-Unie
Deel 19 van de eerste Nederlandse vertaling van Willy Huhn: Trotski – de mislukte Stalin
Lees verder “Het klassekarakter van de Sowjet-Unie”Van allianties met kapitalistische staten tot het neerslaan van de matrozen van Kronstadt door de bolsjewistische staat
Het standpunt van de Duits-Hollandse Communistische Linkerzijde
De Sovjetmacht streefde naar allianties met verschillende staten van de kapitalistische wereld. Door bemiddeling van Karl Radek, die in Duitsland gevangen zat, werden reeds in de herfst van 1919 contacten gelegd met de Reichswehr en haar generaals,1) maar ook met de miljonair Walter Rathenau, met het doel de mogelijkheden van een militaire en economische alliantie tussen Duitsland en Rusland te bestuderen. Al in oktober 1919 verklaarde Radek onomwonden:
“De mogelijkheid van een vrede tussen kapitalistische en proletarische staten is geen utopie.“2)
Een feitelijke alliantie, gericht tegen het Verdrag van Versailles en de geallieerden, kwam tot stand in 1920, tijdens de Russisch-Poolse oorlog: Duitsland legde een verklaring van “neutraliteit” af, die inhield dat de doorvoer van geallieerde munitie bestemd voor Polen over zijn grondgebied werd verboden. Met de geallieerde landen werden handelsovereenkomsten nagestreefd en verkregen: op 16 maart 1921, ten tijde van de gebeurtenissen in Kronstadt, werd een handelsovereenkomst gesloten tussen Groot-Brittannië en Rusland. De modus vivendi tussen de kapitalistische wereld en de Sovjet-staat, die eerder door Pannekoek aan de kaak was gesteld, werd langzamerhand werkelijkheid. Het Verdrag van Rapallo van 1922 begon vorm te krijgen.
Maar het meest verontrustend was de geleidelijke onderwerping van de Communistische Internationale aan de nationale doelstellingen van de Russische staat. Deze had de neiging haar eigen belangen te laten prevaleren boven de revolutionaire belangen van de Internationale. Turkije is een treffend voorbeeld van dit antagonisme. Reeds in 1919 waren er in Berlijn, opnieuw door bemiddeling van Karl Radek, contacten gelegd tussen de bolsjewistische regering en de Turkse nationalistische leider Ismail Enver Pasja (1881-1922), die verantwoordelijk was voor de massamoord op de Armeniërs in april 1915 en die na de val van het Ottomaanse Rijk zijn toevlucht had gezocht in Duitsland. Enver Pasja had zichzelf tot “vriend van het bolsjewisme” verklaard, maar uiteindelijk verraadde hij zijn “vrienden” door in 1921-1922 een gewapend moslimverzet te organiseren om het “communisme” te vernietigen, steunend op de Turkssprekende volkeren van Centraal-Azië.3)
Lees verder “Van allianties met kapitalistische staten tot het neerslaan van de matrozen van Kronstadt door de bolsjewistische staat”De kritiek van Burnham en Shachtman op Trotski
Deel 18 van de eerste Nederlandse vertaling van Willy Huhn: Trotski – de mislukte Stalin
Lees verder “De kritiek van Burnham en Shachtman op Trotski”Trotski en het Stalin-Hitler Pact
Deel 17 van de eerste Nederlandse vertaling van Willy Huhn: Trotski – de mislukte Stalin
Lees verder “Trotski en het Stalin-Hitler Pact”De ‘arbeidersstaat’ als ‘steunpunt van de wereldrevolutie’
Deel 16 van de eerste Nederlandse vertaling van Willy Huhn: Trotski – de mislukte Stalin
Lees verder “De ‘arbeidersstaat’ als ‘steunpunt van de wereldrevolutie’”De ICT over Kronstadt-1921 en de RCP (b)
Centristische lessen, beperkt en dubbelzinnig
Een kritiek van Hannibal op ICT, De opstand van Kronstadt: honderd jaar contrarevolutie.
In het volgende geef ik een overzicht waarin ik me beperk tot de kern. Zie voor verdere informatie de verschillende teksten aan het eind, en vooral de boeken in de inter-rev uitgaven, die methodisch te werk gaan en voldoende diepgang hebben: https://edicionesinterrev.wordpress.com/
De ICT te midden van zijn dubbelzinnigheden, beperkte erkenningen en diverse centrismen
Dit is een typisch en overduidelijk centristische en beperkte erkenning van wat er [in Kronstadt 1921] is gebeurd en van zijn betekenis. De ICT erkent een aantal omstandigheden en acties, zowel van de matrozen, soldaten en arbeiders van Kronstadt in 1921 als van de RCP (b) [Russische Communistische Partij – Bolsjewiki]. Maar enerzijds is haar analyse selectief en beperkt, anderzijds komt zij uit op een al even beperkte kritische evaluatie, die, als zij wordt geloofd en gevolgd, het moeilijk maakt om radicaal kritische en rigoureus communistische conclusies te trekken.
Trotski en de staatsmacht als progressieve kracht
Deel 15 van de eerste Nederlandse vertaling van Willy Huhn: Trotski – de mislukte Stalin
Lees verder “Trotski en de staatsmacht als progressieve kracht”Trotski en verstaatsing
Deel 14 van de eerste Nederlandse vertaling van Willy Huhn: Trotski – de mislukte Stalin
Lees verder “Trotski en verstaatsing”Natalie Trotski neemt afscheid van het Trotskisme
Deel 13 van de eerste Nederlandse vertaling van Willy Huhn: Trotski – de mislukte Stalin
Lees verder “Natalie Trotski neemt afscheid van het Trotskisme”Persoonlijke ervaringen met het ‘Trotskisme’
Deel 12 van de eerste Nederlandse vertaling van Willy Huhn: Trotski – de mislukte Stalin
Lees verder “Persoonlijke ervaringen met het ‘Trotskisme’”De kunst van de gewapende opstand
Deel 11 van de eerste Nederlandse vertaling van Willy Huhn: Trotski – de mislukte Stalin
Lees verder “De kunst van de gewapende opstand”Trotski als strateeg van de bolsjewistische staatsgreep
Deel 10 van de eerste Nederlandse vertaling van Willy Huhn: Trotski – de mislukte Stalin
Lees verder “Trotski als strateeg van de bolsjewistische staatsgreep”Het ‘Trotskisme’ na Kronstadt
Deel 9 van de eerste Nederlandse vertaling van Willy Huhn: Trotski – de mislukte Stalin
Lees verder “Het ‘Trotskisme’ na Kronstadt”Er komt een einde aan het kapitalisme. Maar hoe?
In ‘arbeidersstemmen’ is eerder aandacht besteed aan de kritiek van C.Mcl. op de theorie van de IKS van het verval van het kapitalisme sinds 1914.1 We plaatsten ook een deel van zijn werk als Over het karakter en de functie van de vakbonden sinds 1914.2 Kortgeleden ontvingen we een verzoek tot verduidelijking van onze kritiek op C.Mcl. en van ons eigen standpunt dat het kapitalisme geen ‘verval’ of ‘achterhaaldheid’ kent.
Trotski en de opstand van Kronstadt
Deel 8 van de eerste Nederlandse vertaling van Willy Huhn: Trotski – de mislukte Stalin
Lees verder “Trotski en de opstand van Kronstadt”Van slavenmaatschappij tot arbeidersmacht
Lees verder “Van slavenmaatschappij tot arbeidersmacht”“Slaven droomden van het “gouden tijdperk” zonder geweld en dwang. Hun opstanden konden evenmin als de revoltes van de lijfeigen boeren, de heersende macht omverwerpen, want zij beschikten over geen middel, om de maatschappelijke productie op een nieuwe grondslag over te nemen.
Het proletariaat, de mensen onzer dagen, kennen het geheim van de macht. Ze behoeven niet meer slechts te dromen van eigen macht, zij kennen haar organisatie. Iedere vernietiging, waaraan ze arbeiden, iedere techniek, die zij bewegen, iedere rekening, die zij opstellen, is school voor eigen macht.”
Onze digitale ‘pub quiz’: wie herkent de meerdere gedaantes van Lenin?
Op 7 juli (24 juni) 1917 verscheen in de bolsjewistische Pravda een artikel van Lenin, dat tot op heden betrekkelijk onbekend is gebleven. Onder de titel “Kan men de arbeidersklasse afschrikken met het Jacobinisme?” toont Lenin zich in uiteenlopende en verschillende gestaltes. Allereerst in al zijn grootheid als de strijder tegen de inter-imperialistische Eerste Wereldoorlog, dan weer als navolger van de Jacobijnen in de Franse Revolutie, uiteindelijk ook als de grondlegger van de dictatuur over het proletariaat en de Stalinistische Terreur – in Trotski’s terminologie, de Thermidor, het Bonapartisme op zijn Russisch. Wie herkent al deze gedaantes in het volgende artikel?
arbeidersstemmen 