(The Doors, 1969)
In het artikel “Welke solidariteit met de arbeidersstrijd in China?” hebben we de lezers van arbeidersstemmen geïnformeerd over het politieoptreden tegen enkele NGO’s die zich inzetten voor werknemersrechten en de discussie over de solidariteitscampagne met de Guangdong Zes. Bij deze discussies hebben we enkele kritische kanttekeningen geplaatst. Via Libcom ontvangen we berichten van een solidariteitscampagne in China die gebruik maakt van petities. De eerdere kritiek op de doeleinden van de strijd blijft onverkort van toepassing op het gebruik van petities. Desondanks verdient de specifieke manier waarop petities worden ingezet onze aandacht omdat – ondanks de inhoudelijke zwakheden – in China een dynamiek gaande is van bewustwording, strijd en zelfstandige ‘spontane’ organisatievormen.
In een recente individuele bijdrage lezen we:
Wat we hebben zien ontstaan de afgelopen twee dagen is een nieuw soort van werknemersactivisme: men gaat naar industriële bouwplaatsen om werknemers aan te moedigen om een zin of twee te schrijven voor de vrijlating van gearresteerde NGO-werknemers, dit te ondertekenen, een foto hiervan te nemen en te mailen. Dit soort petities inspireert de vechtlust. Deze vorm van strijd via petities probeert de zwakke logica te boven te komen van verklaringen van ”de mening van een kring van arbeiders” – die nog steeds vol van angst is voor de “ontwikkeling in een felle en wanordelijk richting” die de arbeidersbeweging aanneemt. Aan talloze arbeiders werd op deze manier verzocht om op een stuk papier een eenvoudige en directe vraag te schrijven: “Laat de gedetineerde arbeidsactivisten vrij”.
Verzoekschriften zijn in het algemeen niet een strijdwijze die bevorderlijk is voor de belangen van de arbeidersklasse. In de meeste gevallen is de tekst van de petitie op voorhand door een kleine groep geformuleerd. Dit soort van verzoekschriften worden gericht tot de staat of één van haar onderdelen, in zeldzame gevallen tot een onderneming. Ze versterken illusies binnen de arbeidersklasse dat een individuele daad (wat het ondertekenen van een vooraf opgestelde petitie is) zou kunnen resulteren in een mogelijke verandering in de opstelling van de staat of van het kapitaal wanneer deze geconfronteerd wordt met individuele gebeden van gelovigen tot zijn Almachtige Goedheid. De individuele werknemers die worden geconfronteerd met een vraag om een petitie te tekenen, worden uitgenodigd om op eenzelfde manier te handelen als volgzame burgers in het stemhokje of partijleden die gehoorzaam hun stem uitbrengen tijdens een congres.
De petities die plaatsvinden in de Pearl River Delta in China verschillen weinig hiervan, maar de verschillen zijn interessant.
Ten eerste vinden de petities plaats op bouwplaatsen, dat wil zeggen onder een sector van de werkende arbeiders, die gebruikelijk van werkgever tot werkgever trekt vanwege betere lonen en arbeidsomstandigheden of gewoon omdat de bouwplaats is afgewerkt.
Arbeiders worden uitgenodigd om een zin of twee te schrijven, waardoor ruimte ontstaat voor een activiteit van denken en reflectie in plaats van slechts de ondertekening (of niet). Op deze wijze wordt een rijk arsenaal aan meningen voorbereid voor discussie onder de arbeiders op de werkplek. En inderdaad … in plaats van zichzelf versplinterd thuis te bevinden, kunnen ze op hun werk meteen discussiëren over de situatie, en de staatsrepressie van activisten koppelen aan de onderdrukking door werkgevers om het werktempo op te jagen, aan loonkwesties, aan de stijgende inflatie, aan de ontwikkeling van werkloosheid enz.
Deze noodzaak van een proces van groeiend bewustzijn in de arbeidersklasse is duidelijk opgenomen in de tekst:
Wat nu dringend nodig is, is om te beginnen duidelijk na te denken over zaken, een redenering vanuit de arbeidersbeweging te gebruiken om tot solidariteit te motiveren onder de werkende massa’s.
En: (…) elke serieuze praktische strijd begint met een klein aantal van activisten die op zijn minst enige tijd bezig zijn met het opleiden, verenigen en organiseren van arbeiders alvorens te mobiliseren en de onderdrukking te weerstaan.
In dit proces zullen kleine groepen ontstaan, en zijn nu al ontstaan, die een beslissende rol kunnen spelen in het groeiende klassebewustzijn wanneer ze in staat zijn de lessen te begrijpen uit verleden van de arbeidersstrijd in China en over de hele wereld. De tekst toont problemen met het begrijpen dat de vakbeweging in al haar vormen al 100 jaar volstrekt achterhaald is als organisatievorm voor de arbeidersstrijd. Tijdens de Eerste Wereldoorlog kwamen alle vakbonden onder druk van de staat om de klassenstrijd te stoppen in het belang van deelname aan de imperialistische oorlog. De meeste bonden hebben zich overgegeven, en degenen die dat niet deden, werden verpletterd door de staat. De enige manier waarop werknemers met succes hun onmiddellijke klassebelangen konden verdedigen, was door zich in de open strijd te verzamelen in massale bijeenkomsten waar ze met elkaar konden praten en vrijuit spreken verborgen in de massa van hun collega’s, om de beste manier te bespreken om hun strijd uit te breiden tot andere beroepen, industrieën en regio’s. In deze strijdende algemene vergaderingen werden herroepbare comités gekozen, op een hogere schaal verenigd in arbeidersraden of sovjets, die uiteindelijk met succes de onderdrukking door de staat confronteerden, zoals in Rusland in 1917.
Deze nieuwe vormen van organisatie kwam voor het eerst op in Rusland in 1905, waar alle vakbonden en arbeiderspartijen werden onderdrukt door de staat. Net als nu in China geloofden vele Russische arbeiders dat ze de burgerrechten van de burgerlijke maatschappij konden veroveren om vrije verkiezingen voor het parlement te hebben, de vrijheid om zich te verenigen in arbeidsorganisaties en zich te organiseren in werknemerspartijen. Maar door het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog had het kapitalisme de omstandigheden in alle landen veranderd door het onderdrukken van alle arbeidersstrijd en haar organisaties. Wat ooit arbeidersorganisaties waren geweest veranderde in aan de staat gehoorzame slavendrijvers van het kapitaal. Dit was niet alleen het geval voor het tsaristische Rusland, maar ook voor Rusland na de Februari-revolutie van 1917 en al binnen drie jaar nadat de bolsjewieken de macht grepen in oktober 1917. In Duitsland moest de arbeidersstrijd precies dezelfde algemene vergaderingen en arbeidersraden scheppen om een einde aan de oorlog te maken, om de eens proletarische vakbonden en parlementaire werknemerspartijen tegenover zich vinden als hun vijanden.
Het is nu al hetzelfde in China en het zal ook in de toekomst hetzelfde zijn in China.
De conclusie uit dit alles is dat alleen tijdens periodes van openlijke strijd deze relatief nieuwe massa-organisaties van werknemers (vergaderingen, comités, raden) de staatsrepressie kunnen weerstaan. Als ze proberen te overleven na de strijd, zullen ze worden verpletterd door de staat, of ze zullen zich omvormen tot een aanhangsel van de staat, of het nu vakbonden of industriële bonden zijn. Slechts kleine groepen arbeiders kunnen worden gevormd (in gebieden zoals China in uiterste geheimhouding) om de lessen van het verleden strijd te leren door hun eigen ervaringen te verbinden met de geschiedenis van de arbeidersklasse.
Afgezien van het vraagstuk van de vakbeweging en van de arbeidersbeweging, zie ik een andere grote verwarring in de tekst, dat is de zogenaamde Communistische Partij van China, die bijna vanaf de oprichting evenzeer staatskapitalistisch is als haar Russische moeder-partij. Ik betwijfel of veel werknemers nog steeds illusies hebben over deze partij. Het is alleen door zijn enorme repressie van de Chinese bevolking dat het nauwelijks is te geloven dat zijn macht zal afbrokkelen in een confrontatie met de macht van miljoenen arbeiders die vechten voor hun eigen klassedoelstellingen. Maar de macht van de staat zal gebroken worden.
Verder lezen:
De arbeidersraden in de theorie van de Nederlands-Duitse communistische links – Philippe Bourrinet (helaas alleen in het Engels)
Volledige overname is toegestaan bij vermelding van de bron:
https://arbeidersstemmen.wordpress.com/china-you-cant-petition-the-lord-with-prayer/
arbeidersstemmen 